راهنمای جامع و فنی اجرای وال پست بلوک هبلکس (مطابق پیوست ۶ استاندارد ۲۸۰۰)
آنچه در این صفحه مطالعه خواهید کرد:
Toggleمقدمه: ضرورت مهندسی مهار دیوارهای سبک
در عصر ساختمانسازی مدرن، بلوک هبلکس (AAC) به عنوان یک متریال پیشرو، به دلیل سبکی، عایقبندی فوقالعاده و سرعت اجرای بالا، انتخاب اول بسیاری از مهندسین و سازندگان است. با این حال، یک چالش جدی وجود دارد: ماهیت غیرسازهای بودن دیوارهای هبلکس. این دیوارها صرفاً جداکننده فضا هستند و حامل بار اصلی سازه نیستند، لذا در برابر بارهای جانبی عظیم ناشی از زلزله و باد، بسیار آسیبپذیرند.
در این شرایط، اجرای دقیق و استاندارد وال پست حیاتی است. وال پستها عناصر مهارکنندهای هستند که دیوارهای غیرسازهای را به اسکلت اصلی ساختمان متصل کرده و از فروریزش آنها به بیرون از صفحه جلوگیری میکنند. این اقدام مستقیماً با ایمنی سازه و حفظ جان ساکنین در ارتباط است. امروزه اجرای قوانین وال پست بلوک هبلکس، تابع ضوابط سختگیرانه پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ (آییننامه طراحی لرزهای ساختمانها) است. شرکت سازه بستر آروشا با تولید سیستمهای نوین وال پست گالوانیزه، این مقاله را به عنوان مرجع نهایی برای دریافت تأییدیه ناظر تدوین کرده است.
پیوست ششم آییننامه ۲۸۰۰ در آخرین بازنگری خود، انقلابی در نحوه مهار دیوارهای غیرسازهای ایجاد کرده است. تمرکز اصلی این پیوست بر جداسازی حرکت دیوار از سازه اصلی است تا از خرد شدن دیوار در اثر جابجاییهای نسبی طبقات (Drift) در زمان زلزله جلوگیری شود.
مهمترین الزامات قانونی بر اساس این پیوست:
- طراحی غیرسازهای و انعطافپذیر: اتصال دیوار به تیر و ستون باید به صورت لغزشی باشد. دیوارهای هبلکس نباید در راستای درون صفحه باربری کنند.
- وادارهای قائم (وال پست عمودی): نصب این وادارها برای مهار دیوارهای با طول آزاد بیش از ۴ متر الزامی است. این عناصر وظیفه انتقال بار باد و زلزله از دیوار به قاب سازه را دارند.
- تیرکهای افقی (وال پست افقی): در صورتی که ارتفاع آزاد دیوار بیش از ۳.۵ متر باشد، استفاده از تیرکها برای تقسیم ارتفاع و کاهش طول موثر دیوار اجباری است.
- بستهای رادیکالی (اتصال منعطف): برای اتصال جانبی دیوار به ستون یا وادار، استفاده از بستهای U شکل (رادیکالی) یا ناودانیهای منقطع که قابلیت جابجایی (لقی) را فراهم میکنند، اجباری است. این قطعات جایگزین نبشیکشیهای صلب سنتی شدهاند که در زلزلههای اخیر عملکرد ضعیفی داشتند.
- رعایت فاصله جداسازی (لقی): باید بین دیوار و وادار یا ستون، فاصلهای معادل حداقل ۰.۰۱ ارتفاع آزاد دیوار (حداقل ۳ سانتیمتر) لحاظ شده و با مواد تراکمپذیر مثل فوم پلیاتیلن پر شود.
اجرای فنی وال پست با محصولات سازه بستر آروشا
۱. مهار افقی دیوارهای هبلکس و اتصال به سقف
مهمترین بخش مهار، جداسازی بالای دیوار هبلکس از زیر سقف است.
- اتصال لغزشی: با استفاده از بستهای انعطافپذیر و فوم پلیاتیلن به ضخامت ۲ تا ۲.۵ سانتیمتر، فضایی برای خیز سقف ایجاد میشود. این فضا اجازه میدهد تیر سقف تحت بار، بدون فشار آوردن به بلوکهای هبلکس، جابجا شود.
- تراکم اجرای میلگرد بستر: طبق ضوابط فنی، استفاده از میلگرد بستر (خرپایی یا نردبانی) برای دیوارهای AAC الزامی است. برخلاف تصور، نیازی به اجرا در تمام رجها نیست؛ اجرای آن در هر دو رج یکبار (رجهای زوج) جهت تأمین انسجام کششی دیوار و جلوگیری از ترکهای قطری کفایت میکند. سطح مقطع قطعه مسلحکننده باید حداقل ۰.۰۰۰۳ سطح مقطع موثر دیوار باشد.
۲. مهار عمودی (وادارها و بستهای رادیکالی)
- نصب وادارها: وادارهای قائم باید به گونهای به اسکلت متصل شوند که در برابر بارهای خارج از صفحه مقاوم باشند، اما در راستای درون صفحه اجازه حرکت داشته باشند. این کار معمولاً با استفاده از اتصالات تلسکوپی یا صفحههای شکافدار انجام میشود.
- بست رادیکالی: این بستها با پیچ و رولپلاک به وادار یا ستون متصل شده و داخل درز ملات هبلکس قرار میگیرند. این روش دقیقاً همان جزئیاتی است که مورد تایید نظام مهندسی است.
3 .ضوابط اجرای وال پست در پنجرهها و بازشوها
طبق ضوابط جدید، نحوه مهار پنجرهها به ابعاد آنها بستگی دارد:
- پنجرههای بزرگ (بیش از ۲.۵ متر): در این حالت، اجرای وال پست (وادار) در هر دو طرف پنجره الزامی است تا یکپارچگی دیوار حفظ شود.
- پنجرههای کوچک (کمتر از ۲.۵ متر): اجرای وال پست تنها در یک طرف کفایت میکند، مشروط بر اینکه فاصله آن تا ستون رعایت شود.
- قانون فاصله ۱ متری: نکته بسیار مهم اجرایی این است که نزدیکترین فاصله وال پست عمودی تا ستون اصلی سازه، نباید کمتر از ۱ متر باشد. اگر این فاصله کمتر است، باید با تمهیدات خاص از آسیب به ناحیه حفاظتشده تیر و ستون جلوگیری کرد.
۴. مهار دیوارهای روی کنسول (تراس و بالکن)
دیوارهای پیرامونی که روی لبه کنسول قرار میگیرند، به دلیل ارتعاش بیشتر کنسول حساستر هستند:
- وادارهای میانی در محل اتصال به تیر فقط مهار خارج از صفحه (آزادی حرکت عمودی) میشوند.
- وادارهای کناری در گوشهها باید هم در جهت خارج صفحه و هم درون صفحه مهار شوند.
- دیوار باید به وادار میانی بچسبد اما از ستونها و والپستهای کناری فاصله قانونی (لقی) داشته باشد.
بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع بست هبلکسی
قوانین وال پست تیغههای داخلی با بلوک هبلکس
برخلاف تصور، الزامات لرزهای شامل دیوارهای داخلی نیز میشود. هدف، جلوگیری از فروریزش تیغهها و مسدود شدن مسیرهای خروجی در هنگام زلزله است.
- طول و ارتفاع بحرانی: اگر تیغههای داخلی هبلکس طول بیش از ۴ متر یا ارتفاع بیش از ۳.۵ متر داشته باشند، نصب وادار قائم ضروری است.
تلاقی دیوارها: در محل تقاطع دیوارهای داخلی، باید از بستهای تخت و میلگرد بستر برای کلاف کردن بلوکها استفاده کرد تا از تخریب متقابل دیوارها جلوگیری شود. محصولات شرکت آروشا با طراحی نوین، فرآیند آرماتورگذاری را در این نقاط بسیار سریع و استاندارد کرده است.
این جدول، الزامات کلیدی اجرای دیوارهای غیرسازهای هبلکس و نحوه مهار والپست را مطابق پیوست ۶ آییننامه ۲۸۰۰ خلاصه میکند.
| جزء مهارکننده | کاربرد و محل اجرا | ضابطه کلیدی |
|---|---|---|
| طول مجاز بدون وادار | دیوارهای غیرسازهای هبلکس | حداکثر ۴ متر طول آزاد |
| ارتفاع مجاز بدون وادار | دیوارهای غیرسازهای هبلکس | حداکثر ۳.۵ متر ارتفاع آزاد |
| نحوه اتصال به سقف | تلاقی بالای دیوار با زیر سقف/تیر | اتصال لغزشی (با فوم پلیاتیلن یا پشم سنگ) |
| اتصال جانبی به ستون/وادار | در محل اتصال عمودی دیوار به سازه | بست رادیکالی یا ناودانی منقطع (انعطافپذیر) |
| میزان فاصله جداسازی (لقی) | فضای بین بلوک و وادار | حداقل \(0.01 \times \text{ارتفاع دیوار}\) |
| میلگرد بستر | درزهای افقی دیوار | در هر رج یا دو رج برای افزایش انسجام |
جمعبندی: تعهد به ایمنی سازه
اجرای صحیح وال پست بلوک هبلکس، نقشی حیاتی در تبدیل یک سازه معمولی به یک ساختمان مقاوم در برابر زلزله ایفا میکند. رعایت دقیق پیوست ششم آییننامه ۲۸۰۰، نه تنها یک الزام قانونی برای دریافت پایانکار، بلکه یک وظیفه اخلاقی است. روشهای قدیمی و صلب نه تنها استاندارد نیستند، بلکه در برابر بارهای لرزهای آسیبپذیر بوده و میتوانند خسارات جبرانناپذیری به بار آورند.
شرکت تولیدی سازه بستر آروشا با تجربه و تخصص در تولید وال پستهای گالوانیزه ضدزنگ، میلگرد بستر و بستهای رادیکالی، بهترین راهکار جامع را ارائه میدهد. با محصولات آروشا، شما ایمنی و تأییدیه فنی پروژه خود را تضمین میکنید.
خرید وال پست هبلکس مطابق پیوست ۶ آییننامه ۲۸۰۰
سازه بستر آروشا تولیدکننده تخصصی وال پستهای گالوانیزه و میلگرد بستر در ایران است. محصولات ما بر اساس آخرین الزامات پیوست ششم آییننامه ۲۸۰۰ طراحی شدهاند تا ایمنی و دوام پروژههای عمرانی شما تضمین گردد.
برای دریافت مشاوره فنی رایگان و ثبت سفارش مستقیم وال پست هبلکس، همین حالا وارد فروشگاه آنلاین شوید:
خرید آنلاین از فروشگاه آروشا📞 تلفن کارخانه: 09129307113 – 09129307114
🏢 دفتر مرکزی: 02691690224
🏢 دفتر تهران: 0219169012
سوالات متداول قوانین اجرای وال پست بلوک هبلکس
مهار دیوارهای غیرسازهای هبلکس در برابر بارهای جانبی (زلزله و باد) و جلوگیری از فروریزش خارج از صفحه.
خیر، این روش صلب است و مطابق پیوست ششم آییننامه ۲۸۰۰ منسوخ شده است؛ باید از اتصالات انعطافپذیر استفاده شود.
بسته به ضخامت بلوک و طراحی مهندس، معمولاً در هر یک یا دو رج بلوک چینی.
اتصالی که به سقف اجازه میدهد در زمان زلزله خیز داشته باشد، بدون اینکه به بالای دیوار هبلکس فشار وارد کرده و آن را خرد کند.
بله، قبل از خرید و اجرا، مهندس طراح سازه باید جزئیات اجرایی وال پستها (محل قرارگیری، نوع، ابعاد و اتصالات) را در نقشههای فاز دو مشخص کند.







