تا چند سال پیش اتصال دیوارها به سازه و اسکلت ساختمان توسط دو نبشی (وادار) به کف و زیر تیر انجام میشد که این مرحله از نصب هم در نقشهکشی سازه مشخص شده بود و جهت مقاومسازی دیوار نصب میگردید که متاسفانه عملکرد بسیار ضعیفی در مقابل زلزلهها بهخصوص زلزلهی کرمانشاه در سال ۱۳۹۶را داشته است و مهندسین در تحقیقات میدانی به عمل آمده، متوجه این موضوع شدند که در اکثر ساختمانهای خراب شده، تمام نبشیها کمانش کرده و باعث آسیب به دیوارها و همچنین آسیب کلی به سازه در ناحیهی اتصال نبشیها به خود سازه شده است.
وادار را میتوان براساس مؤلفههای مختلف دستهبندی کرد؛ به این ترتیب انواع وال پست در دستههای زیر قرار میگیرند:
انواع براساس جهتگیری نسبت به ستون
وادار از نظر جهتگیری نسبت به ستون در 3 دسته زیر قرار میگیرد:
وال پست قائم
این نوع پروفیل معمولا با استفاده از دو ناودانی یا چهار نبشی و به شکل H اجرا میشود. وادار قائم بهصورت موازی با ستون اجرا میشود. این نوع که با عنوان وادار عمودی نیز شناخته میشود، پروفیلی است که بهصورت موازی با ستون یا عضوهای قائم دیگر درست در میان دیوار اجرا میشود. این نوع وادار به شکل H ساخته میشود تا بتوان بلوک یا آجر درون آن و مهار خارج از صفحه دیوار را راحتتر اجرا کرد. این نوع خود به دو زیردسته دیگر تقسیم میشود:
وال پست میانی
وادار میانی همانطور که از اسمش پیداست، در میانه طول دیوار اجرا میشود.
وال پست کناری
- وادار کناری در نزدیکی عضوهای قائم و با یک فاصله مشخص که حداقل یک متر است، اجرا میشود.
کلاف افقی
این وادار بهصورت عمود بر ستون اجرا میشود. این سازه که دارای مقطع فولادی یا بتنی است، با هدف کاهش ارتفاع آزاد دیوارهای بلند که بیشتر از ۳.۵ متر ارتفاع دارند، مورداستفاده قرار میگیرد. این سازه را تیرک نیز میگویند و بهطور معمول با وال پست انتهایی اجرا میشود. در این صورت علاوهبر بهبود جداسازی دیوار از قاب، این سازه به عنوان نگهدارنده تیرک نیز عمل میکند.
توجه داشته باشید که برای جلوگیری از تغییر شکل تیر در ناحیه مفصل، وادار حداقل با فاصله یک متری از ستون اجرا میشود. تیرک نیز بهطور کامل بر روی دیوار نشسته و هیچ باری از طرف بخش بالایی تیر یا سقف به آن منتقل نمیشود.
دیتیل اجرایی کلاف افقی با استفاده از وادار H پلیت و کشویی
وال پست ترکیبی
در ساختمانهای بسیار بلند و ساختمانهایی که در مناطق پرخطر مانند مکانهایی که باد زیاد میوزد یا زلزلهخیز هستند، باید از وادار قائم و افقی بهصورت همزمان استفاده کرد؛ در این روش، سازه را وادار ترکیبی میگویند. وادار ترکیبی استحکام دیوراها و ایمنی سازه را به میزان قابل توجهی افزایش میدهد.
وال پست کشویی
این نوع اتصالات برای اجرای وادار ستونی مناسب است. انواع نبشی، ناودانی منقطع یا ناودانی پیوسته در محل تماس دیوار به ستون در این نوع بهکار گرفته میشود. در واقع، در این روش یک ناودانی پیوسته یا منقطع یا دو نبشی نگهدارنده همراستا با دیوار در دو طرف وادار به یک صفحه فلزی در سقف، اتصال پیدا میکنند.
همچنین در این روش نبشی به وادار جوش داده نمیشود؛ چراکه در دیوارهای بلوکی باید حرکت جانبی داخل صفحه دیوار بهصورت آزادانه انجام شود و نبشی نیز از حرکت خارج از صفحه وادار جلوگیری کند.
وال پست تلسکوپی
این اتصالات به منظور قراردادن وادار دردیوارهای خارج از قاب یا تیغه انجام میشود. به این ترتیب 4 عدد نبشی در 4 طرف وادار به صفحه فلزی در سقف متصل میشود. در واقع، در این روش چهار نبشی در چهار طرف وادار به یک صفحه فلزی در سقف متصل میشوند.
همچنین به جای مهار خارج از صفحه دیوار در تراز سقف، آخرین ردیف با میلگرد یا بست مسلح میشود. البته باید توجه کنید که در این روش نبشی به وادار جوش داده نشده و با این وجود بهدلیل نصب نبشی در چهار طرف وادار، حرکت جانبی آن در هر دو جهت محدود است.
وال پست منقطع
این نوع نسبت به انواع دیگر این دسته، بیشتر توسط مهندسان ساختمانساز بهکار گرفته میشود.
وال پست انعطافپذیر U شکل
این روش با عنوان اتصالات U شکل لغزشی نیز معرفی میشود. این اتصالات هم حرکت خارج از صفحه دیوار را مهار کرده و هم آزادی لازم برای حرکت جانبی آن درون صفحه را تأمین میکنند.
اتصالات شاخک انتهایی
در این نوع اتصال نیازی به نبشی یا ناودانی نیست. وقتی که از میلگرد بستر در ستون استفاده میشود، میتوان شاخکهای انتهایی را برای اتصال به دیوار مورد استفاده قرار داد.
الزامات قانونی + نکات قانونی استفاده از وال پست ها
مقررات ملی ساختمان سندی است که باید الزامات آن را در طراحی و اجرای ساختمان به خوبی انجام داد. در بند ۴-۹-۱-۳ این مقررات که در سال 96 ویرایش شده الزام به رعایت قانونهای استاندارد 2800 به میان آورده شده است.
بندهای 4، 5 و 6 قانون استاندارد 2800 استفاده از این محصولات را ضروری برشمرده است. در این بندها آمده که دیوارهایی که ارتفاع بیش از 1.8 متر دارند، باید به خوبی مهار شوند. از جمله دیگر الزامات قانونی استفاده از این محصول میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
حداکثر طول مجاز هر دیوار غیرسازهای که میان دو کلاف قائم قرار گرفته است نباید بیشتر از ۶ متر یا ۴۰ برابر ضخامت باشد.
اگر تراز را از کف در نظر بگیریم، حداکثر ارتفاع دیوار غیر سازهای 3.5 متر است.
در تمام دیوارهای غیر سازهای لبههای قائم باید مهار شوند.
لبههای افقی دیوارهای غیر سازهای چون در کل ارتفاع قرار ندارند باید با کلافهای فولادی یا ناودانیهای نمره ۶ مهار شوند.
به یاد داشته باشید اگر هر کدام از ضوابط قانون ملی ساختمان رعایت نشود، زیانهای مالی و جانی زیادی به همراه دارد. همچنین اگر ساختمان به دلیل زلزله یا باد تخریب شود و مشخص شود طی طراحی و ساخت احمالی در اجرای این قوانین صورت گرفته؛ یکی از مقصرین مهندس ناظر ساختمان در نظر گرفته میشود.
راهنمای نصب وال پست
- روش اول نصب نبشی فابریک بهصورت عمودی و افقی کنار ستون، تیر و روی کف و همچنین مابین دیوارهای میانی.
- استفاده از نوار FRP یا نوارهای الیافی که اتصال دیوار به ستون توسط نوارFRP انجام میشود.
- گیره کشویی وال پست به همراه میلگرد بستر.
نحوه اتصال وال پست به ستون، تیرها و کف
مطمعناً در هنگام اجرای هر سقف صفحه پلیتهای درنظر گرفته شده برای اتصال وال پست ها، دقیق در محل مورد نظر نصب نمیگردند و بابت نصب وال پست در آئین نامه 2800 اشاره شده که نیاز به پلیت نصب شده هنگام بتنریزی ستونها و سقف نخواهد بود و امکان استفاده از رول بولت و نصب با قطعات چرخشی اشاره شده است و همچنین استفاده از دلر و پیچ M8 که قطری برابر با میلگرد سایز 8 را داراست را قبول داشته و نصب بهصورت رول پلاک فلزی را تایید مینماید.
نکات اجرایی وال پست
- در پیوست ششم آئین نامه ۲۸۰۰ به مهر نشدن انتهای دیوار به زیر تیر تاکید شده و اتصال آن بهصورت کشویی توضیح داده شده تا در مواقع زلزله حرکات خمشی تیر باعث کنش در ستونها نگردیده تا موجب خرابی دیوار نگردد.
- همچنین در بحث ثقل مرکزی و ترکی که بر روی گچ نازک کاری شده در دیوارهای بلوکی و سیمانی، در زمانی که خیزشی در تیرها ایجاد میشود موجب ترک در دیوارها گردیده که بابت جلوگیری از ترک گچ بالاترین نقطه دیوار و زیر سقف باید از فوم 2 سانتی مابین دیوار و تیر و ستونها استفاده شود و قبل از گچکاری روی ورقهای فلزی، توری مرغی یا توری رابیتس نصب و بعد گچکاری انجام گردد.
- دلیل ترک نقاط اتصال دیوار با ستونها و تیرها: اول اینکه همجنس نبودن فلز گیره با گچ خاک و گچ میباشد و دوماً انبساطی که در اثر تابش آفتاب و گرما به وادار زیر تیرها ایجاد میگردد عامل ترک بوده و جهت جلوگیری از ترک خوردن گچ در این نواحی از توری استفاده گردد.
- اگر دیوار غیرسازهای در تمام ارتفاع طبقه ادامه داشته باشد باید به زیرِ پوشش سقف مهار شود، یعنی رگهی آخر تیغه با ملات کافی و فشار مناسب در زیر سقف جای داده و محکم شود. توجه به این نکته باعث میشود که دیوارها زیر فشار زلزله شکل خود را حفظ کنند. به همین سادگی میتوان از خسارات احتمالی مرگبار در حین زلزله جلوگیری کرد.
- بنابراین اهمیت اجرای وال پست های سازه بستر آروشا به راحتی قابل درک است.
در پیوست ششم آئین نامه ۲۸۰۰ مقررات ملی ساختمان به صراحت اشاره شده است که نباید از نبشی در کنار ستونها استفاده گردد و نصب نبشی بهطور کلی حذف شده است.
دلایل حذف نبشی وادار کنار ستونها و زیر تیرها و کنار ساب فریم درب و پنچرهها:
- هنگام زلزله و لرزش موجب آسیبرسانی در ناحیهی اتصال نبشیها به خود سازه میشود
نبشیهای نصب شده از کف تا تیر سقف بهصورت یکپارچه اجرا میگردید و بحث ناحیهی حفاظ شده تیر سقفها مطرح شد که نباید وادار کنار ستون از ۲ برابر ارتفاع تیر متصل شده بیشتر بوده باشد.
وال پست سرتاسری یا وادار میانی H شکل
طبق پیوست ششم آیین نامه ۲۸۰۰ در دیوارهایی که طول دیوار کمتر از ۴ متر باشد مثل دیوار اتاق خوابها، دیوار سرویس و حمام، دیوار آشپزخانه نیازی به نصب وادار یا وال پست نمیباشد، ولی در دیوارهایی که طول آنها از ۴ متر بیشتر باشد باید تا به طول ۸ متر یک وادار یا وال پست میانی دوبل به شکل H که در مابین دیوار و در طول ۴ متر قرار گرفته و هر دو دیوار را مهار کرده باشد استفاده میشود و همچنین اگر طول دیوار از ۸ متر بیشتر باشد دو وادار میانی عمودی باید نصب و اجرا گردد.
همچنین در ارتفاعاتی که دیوار بیشتر از ۳.۵ متر و برفرض ۵ متر ارتفاع داشته باشد مانند لابی باید وادار عمودی یک متر جلوتر از ستونها از کف تا زیر سقف و بر تیر اتصال داده شود و در ارتفاع ۲.۵ متری به صورتی که دیوار به دو قسمت ۲.۵ متری تقسیم شده باشد یک وادار افقی به دو وادار یا وال پست عمودی اتصال داده شده تا دیوار ۵ متری را مهار نماید.
نحوه عملکرد وادار میانی H در زمان زلزله
وال پست سرتاسری یا وادار انتهایی U شکل
وادار انتهایی یا والپست سرتا سری (در زبان انگلیسی: “Continuous Wall Post”) یکی از اجزای کلیدی در طراحی سازههای بنایی است که به عنوان یک عنصر مقاوم در برابر بارهای جانبی عمل میکند. این نوع وادار معمولاً در دیوارهای باربر و برای تقویت ساختار دیوارها استفاده میشود. در زیر به بررسی ویژگیها، کاربردها و مزایای والپست سرتا سری میپردازیم:
ویژگیها
1. استحکام و پایداری:
– والپست سرتا سری میتواند بارهای جانبی، مانند بارهای ناشی از زلزله و باد را به طور موثری تحمل کند.
– این نوع وادار به توزیع یکنواخت بار در طول دیوار کمک میکند.
2. طول پیوسته:
– والپست سرتا سری به طور پیوسته در طول دیوار اجرا میشود و به این ترتیب میتواند به عنوان یک عضو یکپارچه عمل کند.
3. مقاومت در برابر ترکخوردگی:
– با استفاده از والپست سرتا سری، خطر ترکخوردگی در دیوارها کاهش مییابد و دوام کلی سازه افزایش مییابد.
کاربردها
1. دیوارهای باربر:
– در ساختمانهایی با دیوارهای باربر، والپست سرتا سری به عنوان تقویتکننده عمل میکند و بارهای جانبی را به پی منتقل میکند.
2. سازههای بلند:
– در ساختمانهای بلند و در معرض بارهای جانبی زیاد، استفاده از والپست سرتا سری به افزایش پایداری و ایمنی سازه کمک میکند.
3. محافظت در برابر زلزله:
– در مناطق زلزلهخیز، والپست سرتا سری میتواند به عنوان یک عنصر مقاوم در برابر نیروهای زلزله عمل کند و استحکام کلی دیوار را افزایش دهد.
مزایا
1. افزایش ایمنی:
– با تقویت دیوارها، ایمنی سازه در برابر بارهای جانبی و شرایط جوی بهبود مییابد.
2. کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری:
– با جلوگیری از ترکخوردگی و آسیب در دیوارها، هزینههای ناشی از تعمیرات کاهش مییابد.
3. انعطافپذیری در طراحی:
– والپست سرتا سری میتواند به طراحیهای معماری انعطافپذیری بیشتری بدهد و در عین حال عملکرد سازهای را حفظ کند.
نکات مهم در طراحی والپست سرتا سری
1. موقعیت و ابعاد:
– تعیین موقعیت مناسب و ابعاد والپست بر اساس بارگذاری و نیازهای سازهای بسیار مهم است.
2. نوع مصالح:
– مصالح مورد استفاده برای والپست باید با مصالح دیوار سازگار باشد و توانایی تحمل بارهای مورد نظر را داشته باشد.
3. نظارت بر کیفیت اجرا:
– اجرای دقیق و مناسب والپست از اهمیت بالایی برخوردار است تا اطمینان حاصل شود که عملکرد مورد انتظار را دارد.
وادار یا وال پست کنار پنجره و کنار درب داخلی
طبق آئین نامه ۲۸۰۰ وادار کنار بازشو تا فاصله ۲ متر حذف شده و نیازی به وادار عمودی نیست و در آئیننامه تاکید شده که نصب ساب فریم همزمان با اجرای دیوار و اتصال به میلگرد بستر انجام گردد و به سبک سابق که ابتدا دیوار اجرا شده و بعد توسط تیشه جای پنجرهها و دربها را درآورده و فریم هرکدام را نصب میکردند انجام نشود.
همچنین در ارتفاعاتی که دیوار بیشتر از ۳.۵ متر و برفرض ۵ متر ارتفاع داشته باشد مانند لابی باید وادار عمودی یک متر جلوتر از ستونها از کف تا زیر سقف و بر تیر اتصال داده شود و در ارتفاع ۲.۵ متری به صورتی که دیوار به دو قسمت ۲.۵ متری تقسیم شده باشد یک وادار افقی به دو وادار یا وال پست عمودی اتصال داده شده تا دیوار ۵ متری را مهار نماید.
با نصب همزمان ساب فریم با چیدمان دیوار و میلگرد بستر و وال پست، دیوار مقاومتر و یکپارچه خواهد بود.
خرید بهترین وال پست در سطح کشور
سازه بسار آروشا با کادری مجرب، تجهيزات و خطوط توليد به روز سالهاست که به تولید وال پست با متریال درجه یک مشغول است و دارای سهم قابل توجهي از بازار ايران میباشد.
کیفیت ورق هایی که در تولید این محصول به کار گرفته میشوند؛ از اهمیت بالایی برخوردار است. شما عزیزان میتوانید این محصولات را با مناسبترین قیمت و بهترین کیفیت از سازه بستر آروشا تهیه کنید. کافی است یک بار با کارشناسان ما تماس بگیرید .